Menu
Vergaderen, afstemmen, afspraken maken, samenwerken. Het gaat niet altijd vanzelf.We kunnen kijken naar waarom het niet werkt, maar het is veel interessanter om te kijken naar teams waar het wel lekker loopt. En één van de geheimen van een goede samenwerking is de aanwezigheid van een set aan collectieve waarden. De kernwaarden.
Kernwaarden zijn die waarden die binnen een team of organisatie de gezamenlijke identiteit vormen. Het mooie van kernwaarden is dat ze als een kompas fungeren voor de keuzes die het team maakt. Kernwaarden zijn díe zaken die jullie allemaal even belangrijk vinden. En hiermee is er een sterker gevoel van eenheid, zijn er minder regels nodig, wordt de besluitvorming makkelijker en hebben jullie een kompas in handen om de koersrichting van de toekomst te bepalen. Mensen voelen zich bovendien eerder thuis in het team als zij dezelfde waarden delen.
Als mensen het samen eens zijn over wat ze belangrijk vinden, wat de collectief gedragen waarden zijn, dan zijn de kernwaarden de baas. Als een belangrijke collectieve waarde het maken van winst is, dan kunnen de besluiten genomen worden vanuit deze waarde. “Er komt geen nieuwe bar in de kantine, dat staat het maken van winst teveel in de weg.” Als een belangrijke collectieve waarde is dat de organisatie vooral voor veel vertier en gezelligheid moet zorgen dan is de keuze voor een nieuwe bar in de kantine sneller gemaakt.
Misschien ken je de uitdrukking: Naar de Geest van de Wet of naar de Letter van de Wet. Naar de Geest van de Wet wil zeggen dat je handelt naar de onderliggende waarden die een wet tot stand hebben gebracht. Als je handelt naar de letter van de wet dan voer je slechts de regels uit die zijn opgeschreven.
Als de regel is dat iedereen een stropdas draagt en één persoon houdt zich hier niet aan, maar gelijktijdig draagt hij keurige kleding en heeft hij altijd erg tevreden cliënten. Ga je hem dan houden aan die stropdas omdat dat de regel is, of kijk je naar het doel wat er met die regel wordt nagestreefd?
Als mensen werken vanuit gedeelde kernwaarden dan zal je zien dat ze veel makkelijker eigenaarschap zullen tonen. Ze begrijpen wat de bedoeling is van de organisatie, ze weten wat belangrijk is. Leidinggevenden hoeven dan niet meer te sturen op regels en procedures maar zullen veel eerder een faciliterende/dienende leiderschapsstijl ontwikkelen. Iedereen, inclusief de “baas” is dienstbaar aan de collectieve waarden. Er zijn dan eigenlijk ook geen taakomschrijvingen meer nodig, wel verantwoordelijkheden natuurlijk. Maar heeft een chirurg een taakomschrijving nodig? Nee, hij heeft een verantwoordelijkheid. En een medewerkers groenvoorzieningen heeft die wel een taakomschrijving nodig? Nee. Wat hij nodig heeft is dat hij de waarden deelt. Dat hij het belangrijk vindt dat het park er altijd netjes bij ligt omdat het voor de omwonenden een plek van ontspanning moet zijn. En vervolgens heeft hij gereedschap nodig en tijd om de klus te klaren. Dat is alles.
Beter samenwerken maar niet door alleen maar te praten? Wij helpen je graag!
Het kernwaardenspel voor teams of groepen zoals hieronder beschreven is één van de mogelijkheden om de gedeelde kernwaarden in beeld te brengen.
Stap 1: Wat is voor jou de ideale omgeving om samen te werken? (individueel)
Noteer voor jezelf enkele voorbeelden van teamwork die jou een prettig, gelukkig, trots of tevreden gevoel opleverden. Het mogen situaties zijn uit je professionele leven, maar het mogen ook persoonlijke/privé momenten zijn. Noteer hierbij: Wat was ik aan het doen? Met wie was ik? Hoe werkten we samen? Wat vonden we belangrijk? Waarom gaf dit mij een goed gevoel? Wat speelde hier een rol bij?
Stap 2: Waarden kiezen (individueel)
Bekijk de kaarten met waarden en lees ze rustig door. Kies uiteindelijk 3 kernwaarden uit die jij belangrijk vindt en schrijf ze op.
Stap 3: Uitwisselen en kiezen (in duo’s)
Zoek een partner en wissel met elkaar uit welke kernwaarden je hebt gekozen. Probeer, het liefst aan de hand van voorbeelden duidelijk te maken wat je met de waarden bedoeld. Als je elkaar goed begrepen hebt maak dan samen een nieuwe keuze. Kies uit de zes waarden die jullie samen hebben er drie uit die jullie allebei belangrijk vinden.
Stap 4: Uitwisselen en kiezen (in viertallen)
De duo’s uit stap 3 vormen nu samen met een ander duo een groep van 4. Wissel nu wederom uit welke kernwaarden jullie hebben gekozen en licht toe waarom. Gebruik voorbeelden (zoals het is, of zoals je het wenst). Maak vervolgens opnieuw een keuze voor drie waarden die jullie alle vier belangrijk vinden.
Stap 5: En verder
De vervolgstappen hangen samen met de grootte van de groep. Door telkens groepen samen te voegen en met elkaar uit te wisselen komen uiteindelijk de kernwaarden bovendrijven die door iedereen worden gedeeld.
Je kunt dit spel bijvoorbeeld spelen met het kernwaardenspel van Jump. De werkwijze zoals hierboven beschreven komt uit de handleiding die bij dit spel wordt meegeleverd.
Het spel is in de webshop van Jump Serious Games te koop, maar is ook te koop via bol.com of managementboek.nl.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
