Wil je een complex probleem oplossen, bewustwording creëren of samenwerking versterken? Dan is het ontwikkelen van een serious game misschien precies wat je nodig hebt. Bij Jump werken we samen met onze opdrachtgevers om maatwerk games te ontwikkelen die impact maken. In deze blog nemen we je mee in een praktijkvoorbeeld: een serious game die we ontwikkelden om samenwerking te verbeteren rond duurzaam aanbesteden.
Bij aanbestedingsprocedures wordt duurzaamheid steeds belangrijker. Leveranciers en inkopers worden beoordeeld op thema’s zoals klimaatimpact, circulariteit en social return. Toch leidt dit proces vaak tot onduidelijkheden en misverstanden.
De vraag van onze opdrachtgever was helder: “Kunnen jullie een serious game ontwikkelen die zorgt voor meer begrip en betere samenwerking tussen deze twee groepen?”
De opdrachtgever had al een idee: een Triviant-achtige quiz met meerkeuzevragen over de zes duurzaamheidsthema’s. Hoewel dit een eenvoudige oplossing leek, zagen wij direct dat deze competitieve spelvorm niet helemaal zou aansluiten bij de doelstelling: verbinding en samenwerking.
Wij stelden daarom een collectieve serious game voor, waarbij spelers samen tegen ‘het spel’ spelen. Dit type game stimuleert overleg, samenwerking en het delen van kennis, precies wat nodig was om de doelstelling te bereiken. De klant was enthousiast en gaf ons de ruimte om dit idee verder uit te werken.
De leervraag was duidelijk dus we sloten ons bij Jump vervolgens op in een ruimte om zoveel mogelijk spelmechanismes te bedenken die ingezet konden worden voor een collectief spel met inhoudelijke kennisvragen. Samenwerken zou belangrijk zijn, maar ook het ‘goede gesprek’ gericht op de betreffende thema’s. Vanuit de ervaring van de Jump Collega’s gooiden we diverse speltechnieken op een hoop, voegden ze samen, haalde het weer uit elkaar en bedachten nieuwe mechanismen. Na afloop waren er heel veel ideeën en was het de kunst om ons niet te laten meeslepen in de creatieve uitspattingen. Bij het ontwikkelen van een Serious Game is het heel makkelijk om er van alles bij te halen en hele ingewikkelde creatieve spelconcepten te bedenken, maar we weten ook dat de toekomstige spelers het spel direct moeten begrijpen. Dus niet een spel met zoveel regels als je hier kunt zien in de satire van Klikbeet:
Het spelmechanisme van een serious game is de wijze waarop het spel werkt en hoe je daarmee de doelen bereikt. In dit geval: kennisoverdracht/bewustwording en het goede gesprek met elkaar. We kozen voor dit spel voor een mechanisme bestaande uit twee hoofdonderdelen.
Ten eerste moesten de spelers kennisvragen beantwoorden en ten tweede wilden we ze laten discussiëren over stellingen. Maar wel op een uitdagende en speelse manier en met een spelbord waar iedereen omheen kan zitten.
Zodra je mensen vraagt om om de tafel te gaan zitten rond een spelbord dan komen er direct positieve hormonen vrij. Het roept iets op van vroeger, van gezelligheid, van samen zijn. We kiezen dan ook liever voor een spel met een gezamenlijk spelbord dan een spel met losse kaarten. Ook nu kozen we voor een oplossing met spelbord waar de spelers zich over moeten verplaatsen om binnen een bepaalde tijd zoveel mogelijk punten te scoren.
Bij het ontwikkelen van een serious game proberen we bovendien altijd zoveel mogelijk zintuigen te betrekken. Het aanraken van pionnen, het verzamelen van punten levert ook meer tactische ervaringen op waardoor de beleving intenser is.
Er waren nog veel meer ideeën maar bij het ontwikkelen van een serious game geldt meestal toch ‘Less is more’. Maak het niet te ingewikkeld. Uiteindelijk hielden we deze onderdelen over:
Tijdens een online meeting met de klant praatten we hen bij over de voorgestelde spelopzet waarna we dit verder uit konden werken.
Het spelbord moest niet alleen functioneel zijn, maar ook aantrekkelijk en thematisch relevant. Omdat het om een spel ging over inkopen/verkopen kwamen we al snel uit op een marktplein. En omdat ons kantoor in de oude Hanzestad van Deventer is gevestigd hadden we hier al snel voldoende inspiratiebronnen voor. De spelers zouden zich gaan verplaatsen tussen marktkraampjes waar ze verschillende vragen zouden gaan beantwoorden of plaats moesten nemen op een ‘zeepkistje’ om stellingen te verdedigen.
De eerste test deden we bij Jump intern. We speelden het spel met een paar collega’s om te kijken of het zou werken en hoe lang het ging duren. Op basis hiervan stelden we een paar dingen bij, we maakten een nieuwe spelbord en testten het nog een keer uit.
Ondertussen werd onze grafisch vormgever bijgepraat over het spel, de componenten en de gewenste uitstraling. Het ontwikkelen van een Serious Game is namelijk meer dan alleen de speltechniek. Het geheel moet er professioneel en uitnodigend uitzien. Onze vormgever ging aan de slag met het uitwerken van het spelbord. Gelijktijdig zochten we bijpassende spelfiches, muntjes en lieten we een ‘zeepkistje’ ontwikkelen (3D printen) waar de ‘meeples’ (spelpionnen) op zouden komen te staan als er een stelling verdedigd moest worden.
Aangezien de vormgever al een heel eind was konden we de eerste volledige testsessie spelen met een voor 80% al vormgegeven spelbord.
Op basis van deze sessie stelden we nogmaals een en ander bij en we voegden nog een verrassingscomponent toe.
Hiermee waren we klaar voor een testsessie met een team van mensen die het spel nog niet kenden en er dus blanco ingingen.
Ook dit verloop erg prettig. Het was bijna af. Maar enkele vragen waren nog wat te ingewikkeld, er waren te veel vakjes van een bepaalde kleur en zo vonden we nog wat details die nog net niet helemaal klopten maar makkelijk waren aan te passen. Ook pasten we de spelinstructie aan.
Bij het ontwikkelen van een serious game gaat het ook om het bedenken van praktische oplossingen. Wat voor klok is er nodig, hoe stoppen we alles in een handige doos, wat komt er in de handleiding en welke materialen kiezen we voor het spelbord.
Een serious game moet niet alleen goed werken, maar moet er ook professioneel en uitnodigend uit te zien. Alles moet gewoon kloppen veel dingen hangen met elkaar samen.
Iedere keer als je iets wijzigt dan heeft dat impact op het totale plaatje. Zo hadden we bijvoorbeeld zes thema’s dus zes stapeltjes spelkaarten de we een plek hadden gegeven op het spelbord. Maar vervolgens bedachten we er nog een soort ‘kanskaarten’ bij en paste het niet meer. Hierdoor moest alles weer moest worden aangepast. Maar de kaartjes mochten niet te klein zijn omdat de tekst wel goed leesbaar moest blijven. Het zijn misschien details, maar bij het ontwikkelen van een serious game spelen heel veel details een rol weten we vanuit ervaring.
Het eindresultaat was een serious game die inkopers en leveranciers helpt om samen thema’s rondom duurzaam aanbesteden te verkennen. De spelers werken samen, gaan in discussie en ontdekken nieuwe perspectieven. Het spel is met veel enthousiasme ontvangen en heeft inmiddels zijn weg gevonden naar meerdere aanbestedingstrajecten.
N.B. Deze game is inmiddels ook gewoon leverbaar via onze webshop.
Bij Jump combineren we jouw kennis en doelstellingen met onze expertise in spelontwikkeling. Ons proces is altijd een samenwerking: jij brengt de inhoud, wij brengen de creativiteit en structuur. Samen ontwikkelen we een game die niet alleen effectief is, maar ook leuk om te spelen.
Ben je benieuwd hoe we voor jouw organisatie een op maat gemaakte serious game kunnen ontwikkelen? Neem vandaag nog contact met ons op. Samen zorgen we voor een oplossing die werkt én inspireert.
Wil je door ons, of mét ons een eigen game (laten) ontwikkelen? Super leuk!
Wij streven ernaar om binnen 2 werkdagen contact op te nemen over jouw gewenste game!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
