Veiligheidsbewustzijn

Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt. Dat kan natuurlijk niet anders. Maar de ene fout is ernstiger dan de andere. We willen natuurlijk geen onnodige of onaanvaardbare risico’s lopen. Daarom worden in de meeste bedrijven duidelijke afspraken gemaakt over veiligheid. Bijvoorbeeld het dragen van een helm of veiligheidsschoenen, het al dan niet mogen betreden van verschillende ruimtes, maximale vermogens of snelheden enzovoorts. Sommige afspraken zijn duidelijk voor iedereen, maar er zijn ook altijd afspraken waarvan niet iedereen zich bewust is of waarvan eventuele overtreding wordt gedoogd.

Hoe zorg je er voor dat iedereen zich aan de afgesproken procedures rond veiligheid houdt?

Een belangrijke vraag voor veel managers, die eindverantwoordelijk zijn voor het veiligheidsbeleid.
Waarom houdt niet iedereen zich altijd aan de regels? Dat komt door de volgende oorzaken:
1. De regels zelf zijn niet duidelijk
2. Het waarom van de regels is niet duidelijk
3. Er zijn regels die als onzinnig worden ervaren
4. Er zijn te veel regels zodat de “goede” regels leiden onder de “verkeerde” regels
5. Er is een gedoog-cultuur
6. Medewerkers en/of managers durven elkaar niet aan te spreken

Als je het veiligheidsbewustzijn wilt verhogen zal je moeten onderzoeken wat de reden is dat de huidige regels zo nu en dan met voeten worden getreden.

De traditionele aanpak

De traditionele aanpak ziet er ongeveer zo uit:
Er wordt een bijeenkomst georganiseerd waarin een manager met behulp van een Powerpoint presentatie nogmaals duidelijk maakt hoe belangrijk het is dat iedereen zich aan de regels rond veiligheid houdt. Misschien wordt de presentatie ondersteund met harde cijfers van incidenten maar ook dan is er vooral sprake van eenrichtingsverkeer. De manager legt het nog een keer uit. Mensen die zich al aan de regels houden denken “Waarom moet ik dit aanhoren, ik hou me al aan de regels” en mensen die zich niet altijd aan de regels houden denken “Tja, die regels kende ik al”. Wellicht is er op korte termijn enig effect te bemerken t.a.v. het omgaan met de veiligheid, maar over het algemeen is het effect van zo’n eenzijdige lezing na enkele weken al wel weer uitgedoofd.

Hoe dan wel?

Als je wilt dat er een goed gesprek ontstaat over het omgaan met de regels, het elkaar aanspreken, de zinvolheid van bepaalde regels of andere aspecten rondom het thema veiligheid dan is het spelen van de Game “Op je tellen passen” een prachtige en energie-gevende interventie.
De veiligheidsbewustzijn game “Op je tellen passen” is bedoeld voor groepen van 5 tot 12 personen. Het is een zogenaamde spelsimulatie-game die bedoeld is om het veiligheidsbewustzijn bij teamleden te vergroten en de samenwerking te verbeteren. De nadruk ligt bij deze game op houding en gedrag. Tijdens het spelen van de game leren de deelnemers hoe ze, door goed samen te werken en aandacht te hebben voor de afgesproken (veiligheid)regels, maximaal kunnen presteren (zowel veilig als snel).

De deelnemers aan de game worden geconfronteerd met een opdracht waarbij snel werken soms in conflict kan zijn met nauwkeurig werken. Daarnaast zijn er momenten dat bepaalde regels in strijd lijken te zijn met de eerdere gemaakte afspraken. Hierdoor moet er opnieuw overlegd worden over wat de bedoeling is en welke afspraken leidend zijn.
Door het spel te spelen wordt duidelijk welke neiging er bij een ieder is als het gaat om het omgaan met veiligheidsprocedures. Het is leuk en verrassend om te doen en vanuit de energie die ontstaat tijdens het spel wordt het heel makkelijk om het gesprek op gang te brengen over het omgaan met de regels binnen de eigen werkcontext.

De game helpt om het gesprek over veiligheid op gang te brengen en veiligheidsbewustzijn weer bij iedereen op een niet oordelende, maar onderzoekende wijze onder de aandacht te brengen.
Hoe kunnen we t.a.v. het omgaan met veiligheidsprocedures in gezamenlijkheid stappen zetten? De deelnemers aan de game worden op een positieve manier uitgedaagd waardoor vanzelf meer eigenaarschap ontstaat bij iedereen.
Deze game kan in principe begeleid worden door interne medewerkers. Wel moeten ze hiervoor eerst een korte train-de-trainers module volgen om de game te leren kennen en te weten hoe ze de game binnen de eigen organisatie zo goed mogelijk in kunnen zetten.